ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੀ ਪਰੂਫ਼ਰੀਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ
ਜੈਮਲ ਅਤੇ ਸੋਹਲ
ਓਥੋਂ ਜਾਂ ਉਹ ਆਪਣੇ, ਆਇਆ ਮਾਮੇ ਕੋਲ । ਕਹਿੰਦਾ ਇੰਜ ਜ਼ਬਾਨ ਥੀਂ, ਮਾਮਾ ਉਸ ਨੂੰ ਬੋਲ । ਕਿਉਂ ਹੈਰਾਨ ਅਜ ਜੈਮਲਾ, ਹੋਇਉਂ ਬਰਖ਼ੁਰਦਾਰ । ਕਿਉਂ ਇਹ ਰੰਗ ਅੱਜ ਤੁੱਧਦਾ, ਹੋਇਆ ਜ਼ਰਦ ਵਸਾਰ । ਕਿਸ ਤੈਨੂੰ ਕੁਝ ਆਖਿਆ, ਗੁੱਸੇ ਤਲਖ਼ੀ ਨਾਲ । ਕਿਸ ਦੇ ਬੋਲ ਕਬੋਲ ਨੇ, ਦਿੱਤਾ ਅੰਦਰ ਜਾਲ । ਡਿੱਠਾ ਗਹਿਰੀ ਅੱਖ ਭੀ, ਜੇ ਕਿਸੇ ਇੱਕ ਵਾਰ । ਇਕਦਮ ਉਸ ਕਮਬਖ਼ਤ ਦਾ, ਦੇਵਾਂ ਸੀਸ ਉਤਾਰ । ਦਸ ਬੱਚਾ ਗਲ ਮੁਝ ਨੂੰ, ਜੋ ਕੁਝ ਗੁਜ਼ਰੀ ਤੈਂ । ਵਾਰ ਦਿਆਂ ਸੱਭ ਤੁੱਧ ਤੋਂ, ਰਾਜ ਭਾਗ ਭੀ ਮੈਂ । ਇਹ ਗਲ ਸੁਣਕੇ ਆ ਗਇਆ, ਜਲ ਅੱਖਾਂ ਵਿਚਕਾਰ । ਨੀਵਾਂ ਸਰ ਕਰ ਆਖਦਾ, ਜੈਮਲ ਇੰਜ ਪੁਕਾਰ । ਰਤਨ ਸਿੰਘ ਸਰਦਾਰ ਦੀ, ਰਾਣੀ ਜੋ ਇਸ ਜਾ । ਮਾਮਾ ਬੋਲੀ ਓਸ ਨੇ, ਮਾਰੀ ਮੈਨੂੰ ਚਾ । ਐਪਰ ਬੋਲੀ ਝੂਠ ਨਾ, ਸੱਚੀ ਇਹ ਗਲ ਜਾਣ । ਸੋਹਲ ! “ਉਨਾਂ ਕੀ ਹੋਲੀਆਂ, ਦੇਸ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਛੁਟ ਜਾਣ ?”
ਰਾਣੀ ਰਤਨ ਕੰਵਰ ਅਥਵਾ ਜੈਮਲ ਦੀ ਮਾਤਾ
ਤਿਵੇਂ ਮਾਤਾ ਓਸ ਦੀ, ਰਤਨ ਕੰਵਰ ਜੋ ਨਾਮ । ਨਾਲ ਗ਼ੁੱਸੇ ਦੇ ਆਣ ਕੇ, ਕਹਿੰਦੀ ਇਹ ਕਲਾਮ । ਖ਼ਬਰੇ ਪੁੱਤਰ ਜੈਮਲਾ ! ਜੰਮਿਉਂ ਕਿਹੜੇ ਵਾਰ ? ਜਿਸ ਦਿਨ ਦਾ ਤੂੰ ਜੰਮਿਉਂ, ਪੈ ਗਏ ਬਖਤ ਹਜ਼ਾਰ । ਦਿਨ ਦਿਨ ਮੈਨੂੰ ਸਖ਼ਤੀਆਂ, ਨਵੇਂ ਨਵੇਂ ਆਜ਼ਾਰ । ਕਿਹੜੇ ਖੂਹ ਵਿਚ ਜਾ ਪਵਾਂ, ਮੈਂ ਤੱਤੀ ਦੁਖਿਆਰ । ਨਿੱਜ ਘਰ ਜੰਮਦੋਂ ਮੁੱਝ ਦੇ, ਤੂੰ ਬੱਚਾ ! ਨਿਰਭਾਗ । ਪੂਰਾ ਪੁੱਤਰ ਹੋ ਰਹਿਆ, ਮੇਰਾ ਅੱਜ ਸੁਹਾਗ । ਤੂੰ ਰਲ ਨਾਲ ਸੁਹਾਗਣਾਂ, ਹੋਲੀ ਲੱਗੇ ਮਚਾਣ । ਦਿਲ ਵਿਚ ਆਪਣੀ ਕਦਰ ਦਾ, ਕੀਤੋਈ ਨ ਧਿਆਨ । ਮੈਂ ਦਿਨ ਕੱਟਾਂ ਆਪਣੇ, ਲੁਕ ਲੁਕ ਅੰਦਰ ਵਾਰ । ਤੈਨੂੰ ਸੁੱਝਣ ਹੋਲੀਆਂ, ਫੱਗਣ ਰੁੱਤ ਬਹਾਰ ।
੮੬]'
