(੧੮੩ )
ਯੱਗ ਔਰ ਹੋਮ ਦੇ ਵਿਸ਼ਯ ਸਿੱਖਧਰਮ ਵਿੱਚ
ਸਤਗੁਰਾਂ ਦੀ ਏਹ ਆਗ੍ਯਾ ਹੈ:-
ਹੋਮ ਜਗ ਤੀਰਥ ਕੀਏ ਵਿਚ ਹਉਮੈ ਵਧੇ ਵਿਕਾਰ,
ਨਰਕ ਸੁਰਗ ਦੁਇ ਭੁੁੰਚਨਾ ਹੋਇ ਬਹੁਰ ਬਹੁਰ ਅਵਤਾਰ.
ਜੈਸੋ ਗੁਰੁ ਉਪਦੇਸਿਆ ਮੈ ਤੈਸੋ ਕਹਿਆ ਪੁਕਾਰ,
ਨਾਨਕ ਕਹੈ ਸੁਨ ਰੇ ਮਨਾ! ਕਰ ਕੀਰਤਨ ਹੋਇ ਉਧਾਰ.
(ਗੌੜੀ ਮਹਲਾ ੫)
ਹੋਮ ਜਗ ਜਪ ਤਪ ਸਭ ਸੰਜਮ,
ਤਟਤੀਰਥ ਨਹੀਂ ਪਾਇਆ.
ਮਿਟਿਆ ਆਪ ਪਏ ਸਰਨਾਈ,
ਗੁਰਮੁਖ ਨਾਨਕ ਜਗਤ ਤਰਾਇਆ.
(ਭੈਰਉ ਮਹਲਾ ੫)
-ਹਵਾ ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ ਹੀ ਸਾਫ ਹੈ! ਔਰ ਹਵਨਪਾਤ੍ਰ ਦੇ ਖ਼ਾਸ ਮਾਪ
ਦੀ ਕੀ ਲੋੜ ਹੈ? ਔਰ ਕਿਆ ਮੰਤ੍ਰਾਂ ਨਾਲ ਹਵਾਪਰ ਜ਼ਿਆਦਾ
ਅਸਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਔਰ ਬਿਨਾਂ ਮੰਤ੍ਰਾਂ ਹਵਾ ਘੱਟ ਸਾਫ ਹੁੰਦੀ ਹੈ?
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਦੇਸ਼ਾਂ ਵਿਚ ਹੋਮ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ,ਓਨਾਂ ਨਾਲ ਹੋਮੀਆਂ ਦੀ ਸਿਹਤ
ਦਾ ਮੁਕਾਬਲਾ ਕਰਕੇ ਦੇਖੋ ਜਿਸ ਤੋਂ ਇਸ ਅਣੋਖੇ ਮੰਤਕ ਦੀ
ਆਪ ਨੂੰ ਕਦਰ ਮਲੂਮ ਹੋਵੇ. ਜੇ ਘਰ ਦਾ ਇੱਕ ਆਦਮੀ ਉੱਗਣ
ਔਰ ਆਥਣ ਅਠ ਅਠ ਪੈਸਾ ਭਰ ਘੀ ਫੂਕੇ, ਤਾਂ ਟੱਬਰ ਦੇ ਦਸ
ਆਦਮੀਆਂ ਨੂੰ ੧੬o ਤੋਲੇ ਘੀ ਨਿੱਤ ਹਵਨ ਵਾਸਤੇ ਲੋੜੀਏ, ਔਰ
ਖਾਣ ਲਈਂ ਇਸ ਤੋਂ ਵੱਖਰਾ ਰਹਿਆ. ਪੰਡਿਤ ਦਯਾਨੰਦ ਜੀ ਨੇ
ਹੋਮਵਿਧਿ ਨਾਲ ਜੋ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨ ਦਾ ਭਲਾ ਸੋਚਿਆ ਹੈ,ਸਾਥੋਂ ਇਸ
ਦੀ ਹਜ਼ਾਰ ਰਸਨਾ ਕਰਕੇ ਭੀ ਵਡਿਆਈ ਨਹੀਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ,
ਖ਼ਾਸ ਕਰਕੇ ਵਰਤਮਾਨ ਕਾਲ ਵਿਖੇ, ਜਦ ਕਿ ਘੀ ਅੱਠ ਛਟਾਂਕ
ਭੀ ਨਹੀਂ ਮਿਲਦਾ.
