ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ 'ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼'
ਖੂਬ/ਖੂਬਸੂਰਤ: ਵਧੀਆ/ਵਧੀਆ ਸ਼ਕਲ/ਸੋਹਣਾ
ਖੂਬ ਤੈਂਡੀ ਲਿੱਟਕ ਤੇ ਖੂਬਸੂਰਤ ਮੂੰਹ, ਮਾਂਹ ਸ਼ਾ ਅਲਾ।
(ਤੇਰਾ ਲਟਕਾਅ ਵਧੀਆ ਹੈ ਤੇ ਮੂੰਹ ਸੋਹਣਾ, ਵਾਹ ਸੋਹਣੇ ਰੱਬਾ)
ਖੇਹ ਖਰਾਬੀ: ਬਲਾਤਕਾਰ
ਕੁਰਾਹੇ ਪਏ ਵਿਹਲੜ ਖੇਹ ਖਰਾਬੀਆਂ ਤੇ ਥੀ ਗਏ ਹਨ।
(ਭਟਕੇ ਬੇਰੁਜ਼ਗਾਰ ਬਲਾਤਕਾਰਾਂ ਵਲ ਹੋ ਗਏ ਨੇ)
ਖੇਨੂੰ/ਖੀਨੂੰ: ਈਨੂੰ
ਹਜੇ ਵੀ ਢੇਰ ਝਾਈਂ ਰੰਨਾਂ ਸਿਰੂੰ ਖੇਨੂੰ/ਖੀਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲੱਥੇ।
(ਅੱਜੇ ਵੀ ਬੜੀ ਥਾਈਂ ਨਾਰਾਂ ਸਿਰੋਂ ਈਨੂੰ ਨਹੀਂ ਲਥੇ)
ਖੇਪ: ਤਿਜਾਰਤੀ ਗੇੜਾ/ਵਪਾਰੀ ਮੁਹਿੰਮ
ਇਬਕੇ ਕਿਹੜੀ ਖੇਪ ਭਰ ਕੇ ਵੰਞਸੇ।
(ਇਸ ਵਾਰੀ ਕਿਹੜੀ ਜਿਨਸ ਦੀ ਵਪਾਰੀ ਗੇੜੀ ਭਰ ਕੇ ਜਾਉਗੇ)
ਖੈ: ਹਾਰ/ਬਰਬਾਦੀ
ਜ਼ਾਲਮਾਂ ਤੇ ਪਾਪੀਆਂ ਦੀ ਓੜਕ ਖੈ ਥੀਸੀ।
(ਜ਼ਾਲਮਾਂ ਤੇ ਪਾਪੀਆਂ ਦੀ ਆਖਰ ਹਾਰ/ਬਰਬਾਦੀ ਹੋਊ)
ਖ਼ੈਂਸ: ਘਾਸਾ
ਅਧੋਰਾਣਾ ਕਪੜਾ ਹੇ ਕਤਰਾ ਖ਼ੈਂਸ ਨਾ ਝਲੇਸੀ।
(ਅੱਧ ਘੱਸਿਆ ਕਪੜਾ ਹੈ, ਜ਼ਰਾ ਜਿੰਨਾ ਘਾਸਾ ਨਹੀਂ ਝਲੇਗਾ)
ਖ਼ੈਮਾ: ਤੰਬੂ/ਧਿਰ
ਸਾਡੇ ਖੈਮੇਂ ਵਿਚ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਖੈਮੇ ਪਾਟੇ ਹੋਏ ਹਨ।
(ਸਾਡੀ ਧਿਰ ਕੋਲ ਤਾਂ ਸਾਰੇ ਤੰਬੂ ਫਟੇ ਹੋਏ ਨੇ)
ਖੈਰ ਸਲਾ/ਕੁਲੀ ਖੈਰ: ਅਮਨ ਅਮਾਨ
ਫਸਾਦ ਥਏ ਤਾਂ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਖੈਰ ਸੱਲਾ/ਕੁਲੀ ਖੈਰ ਹੇ।
(ਫ਼ਸਾਦ ਹੋਏ ਸਨ ਪਰ ਹੁਣ ਅਮਨ ਅਮਾਨ ਹੈ।
ਖੋਹ: ਹੌਲ
ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਕਾਲਜੇ ਕੂੰ ਖੋਹ ਪਈ ਪੂੰਦੀ ਹੈ।
(ਭੁੱਖ ਨਾਲ ਕਾਲਜੇ ਨੂੰ ਹੌਲ ਪਏ ਰਹੇ ਨੇ)
ਖੋਡ/ਖੋਲ: ਖੁੰਡ/ਪੋਲ
ਜਾੜ੍ਹ ਵਿਚ ਖੋਡ ਥਈ ਪਈ ਹੈ, ਖੋਲ ਭਰਾਣੀ ਪੋਸੀ।
(ਜਾੜ੍ਹ ਵਿਚ ਖੁੱਡ ਬਣੀ ਹੋਈ ਹੈ, ਪੋਲ ਭਰਨਾ ਪਊ)
ਖੋਚਰੀ: ਮੀਣ ਮੇਖ ਕੱਢਣ ਵਾਲਾ
ਖ਼ਬਰਦਾਰ, ਬੰਦਾ ਬਹੂੰ ਖੋਰੀ ਹਿਵੇ ਜੀ।
(ਸਾਵਧਾਨ, ਬੰਦਾ ਬਹੁਤ ਮੀਣ ਮੇਖ ਕੱਢਣ ਵਾਲਾ ਹੈ, ਜੀ)
(59)
