ਪੰਨਾ:ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ ਦਾ ਸ਼ਬਦ ਕੋਸ਼.pdf/181

ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੀ ਪਰੂਫ਼ਰੀਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ

ਲਹਿੰਦੀ ਪੰਜਾਬੀ 'ਸ਼ਬਦ-ਕੋਸ਼'


ਮੁੜੰਗਾ/ਮੁਹਾਂਦਰਾ: ਨੈਣ ਨਕਸ਼
ਭਿਰਾਵਾਂ ਦਾ ਮੁੜਗਾ/ਮੁਹਾਂਦਰਾ ਈਂਞ ਰਲਦੈ ਜਿਵੇਂ ਜੌੜੇ ਹੋਣ।
(ਭਰਵਾਂ ਦੇ ਨੈਣ ਨਕਸ਼ ਇਉਂ ਮਿਲਦੇ ਨੇ ਜਿਵੇਂ ਜੌੜੇ ਹੋਣ)
ਮੁਆ/ਮੂਈ: ਮਰ ਜਾਣੇ
ਮੂਏ ਡੁਹੇਈ, ਵੇਲਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਡੇਧੇ, ਬੂਹੇ ਭੇੜ ਘਿਨਦੇ ਹਿਨ।
(ਮਰ ਜਾਣੇ ਦੋਨੋ, ਵੇਲਾ ਵੀ ਨਹੀਂ ਵੇਂਹਦੇ, ਬੂਹੇ ਢੋ ਲੈਂਦੇ ਨੇ)
ਮੂਸਾ: ਇਸਾਈ ਸੰਤ/ਚੂਹਾ
ਮੂਸਾ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਸਵਾਰੀ ਤੇ ਈਸਾ ਮੂਸਾ, ਮੈਂ ਕੈਂਹ ਕੂੰ ਨਾਹ ਮੰਨਦਾ।
(ਚੂਹਾ ਗਣੇਸ਼ ਦੀ ਸਵਾਰੀ, ਈਸਾਈ ਸੰਤ ਮੂਸਾ, ਮੈਂ ਕਿਸੇ ਨੂੰ ਨਹੀਂ ਮੰਨਦਾ)
ਮੂਸਲ/ਮੂਸਲੀ: ਦਸਤਾ।ਇਮਾਮ
ਪੰਸਾਰੀ ਦੇ ਵੰਞ, ਮੂਸਲ ਮੂਸਲੀ ਮੰਗ ਤੇ ਦਵਾ ਕੁੱਟ ਘਿਨਾ।
(ਪੰਸਾਰੀ ਦੇ ਜਾ, ਦਸਤਾ ਤੇ ਇਮਾਮ ਮੰਗ ਤੇ ਦਵਾ ਕੁੱਟ ਲਿਆ)
ਮੂਕ: ਚੁੱਪ
ਤਾਂਦੂਆ ਤਰੁੱਟੇ, ਜਿੱਭ ਚਲਿਸ ਤਾਂ ਮੂਕ ਮੁਕਸੀ।
(ਤਾਂਦੂਆ ਟੁੱਟੇ, ਜੀਭ ਚਲ ਪਵੇ ਤਾਂ ਇਸਦੀ ਚੁੱਪ ਖ਼ਤਮ ਹੋਊ)
ਮੂੰਢਾ: ਮੋਢਾ
ਤਿਲਕ ਪਿਆਂ ਹਾਈ, ਮੂੰਢਾ ਹੱਲ ਗਿਆ ਹਿਸ।
(ਤਿਲਕ ਗਿਆ ਸੀ, ਮੋਢਾ ਲਹਿ ਗਿਆ ਸੈ)
ਮੂਰਾ: ਬੇਜਾਨ ਬੇਜ਼ਬਾਨ/ਮੜ੍ਹਿਆ ਵਛੜਾ
ਮੂਰਾ ਬਣ ਕੇ ਖਲੋਸੇਂ ਕਿ ਮੂਰਾ ਗਾਂ ਅਗੂੰ ਕਰੇਂਸੇ, ਪਸਮਸੀ ਤਾਂ ਨਾਂ।
(ਬੇਜ਼ੁਬਾਨ ਬਣ ਖੜੇਂਗਾ ਕਿ ਗਾਂ ਅਗੇ ਮੜਿਆ ਵਛਾ ਕਰੇਂਗਾ, ਤਾਂ ਹੀ ਪਸਮੂਗੀ)
ਮੂੜ੍ਹ: ਮੂਰਖ
ਕੇਡੇ ਮੂੜ੍ਹ ਨਾਲ ਪਾਲਾ ਪਿਆ ਹੇ, ਕੂੰਦਾ ਹੀ ਨਹੀਂ।
(ਕੇਡੇ ਮੂਰਖ ਨਾਲ ਵਾਸਤਾ ਪਿਆ ਹੈ, ਅਗੋਂ ਹੂੰ ਹਾਂ ਹੀ ਨਹੀਂ ਕਰਦਾ)
ਮੂੜੀ: ਪੂੰਜੀ
ਸਾਰੀ ਮੂੜੀ ਵੰਵਾ ਬੈਠੇ, ਹੁਣ ਥੋੜੀ ਮੂੜੀ, ਛੋਟਾ ਵਪਾਰ।
(ਸਾਰੀ ਪੂੰਜੀ ਗੁਆ ਬੈਠੇ, ਹੁਣ ਘਟ ਰਕਮ, ਛੋਟਾ ਵਪਾਰ)
ਮੇਸ: ਪੋਚ, ਪੱਟੀ ਮੇਸ: ਬੇੜਾ ਗਰਕ
ਸਾਰਾ ਲੈਣ-ਦੇਣ ਮੇਸ ਡਿਤਸ, ਪਟੀ ਮੇਸ ਕਰ ਲਈ ਹਿਸ।
(ਸਾਰਾ ਲੈਣ ਦੇਣ ਪੋਚ ਦਿਤਾ ਹੈਸ, ਬੇੜਾ ਗਰਕ ਕਰ ਲਿਆ ਹੈਸ)
ਮੇਦਨੀ: ਧਰਤ
ਲੱਖ ਚੌਰਾਸੀ ਮੇਦਨੀ, ਉਪਜੇ ਬਿਨਸੈ ਡੀਂਹ ਰਾਤੀ।
(ਧਰਤੀ ਉਪਰ ਚਰਾਸੀ ਲੱਖ ਜੀਵ, ਦਿਨ ਰਾਤ ਜੰਮਦੇ ਮਰਦੇ ਨੇ)
ਮੇਲ: ਸੁੰਬਰ
ਮੰਡੀ ਵਿਚ ਫ਼ਸਲ ਦਾ ਛਟਣ ਮੇਲਣ ਦਾ ਠੇਕਾ ਹੇ।
(ਮੰਡੀ ਵਿਚ ਫ਼ਸਲ ਦੀ ਸਾਰੀ ਛੱਟਕੇ ਸੁੰਬਰਨ ਦਾ ਠੇਕਾ ਹੈ)

(177)