ਸੋਹਣੀਆਂ ਬਾਹਾਂ ਦਾ ਕੋਈ ਸਾਨੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਝੂਠ ਨਹੀਂ ਸਨ ਕਹਿੰਦੇ।
‘‘ਤੇ ਉਹਦੇ ਨੈਣ—ਨੈਣ ਜਿਹੜੇ ਖਿਚ ਅਤੇ ਭੇਦ ਨਾਲ ਭਰੇ ਹੋਏ ਸਨ, ਹਮੇਸ਼ ਹੀ ਬਦਲਦੇ ਰਹਿੰਦੇ ਸਨ, ਪਰ ਹਮੇਸ਼ ਹੀ ਪੱਟ ਵਾਂਗ ਕੂਲੇ। ਉਹ ਨੈਣ ਹੁਕਮ ਅਤੇ ਤਰਲਾ ਕਰਨ ਵਾਲੇ, ਗ਼ਮਗੀਨ ਤੇ 'ਕਮੀਨੇ’-ਉਹ ਬੇਦਰਦ ਨੈਣ-ਕਟੋਰੇ ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਕਈ ਆਤਮਾਂ ਡੁਬੀਆਂ- ਸਚ ਮੁਚ ਉਸ ਸ਼ਲਾਘਾ ਯੋਗ ਸਨ ਜਿਹੜੀ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਮਿਲੀ।"
ਪਾਲ ਨਾਮੂਰ ਨਾਮੀ ਪੇਂਟਰ ਨੇ ਮਾਤਾ ਹਰੀ ਦੀਆਂ ਕਈ ਪੇਟਿੰਗ ਕੀਤੀਆਂ ਹਨ ਤੇ ਜੋ ਉਹ ਆਪਣੀ ਯਾਦ ਵਿਚੋਂ ਮਾਤਾ ਹਰੀ ਬਾਰੇ ਦਸਦਾ ਹੈ ਦਿਲਚਸਪ ਹੈ:
“ਸਾਰਿਆਂ ਨਾਲੋਂ ਅਜੀਬ ਗੱਲ ਏਸ ਲਾਡਲੀ ਬਾਰੇਜਿਸ ਉੱਤੇ ਕਿਸਮਤ ਨੇ ਕਈ ਤੁਹਫ਼ਿਆਂ, ਸੁੰਦਰਤਾ, ਅਕਲ ਅਤੇ ਇੱਜ਼ਤ ਦੀ ਬਰਖਾ ਕੀਤੀ-ਇਹ ਸੀ ਕਿ ਉਹ ਕਦੀ ਅੰਦਰਲੇ ਡੂੰਘੇ ਅਫ਼ਸੋਸ ਨੂੰ ਨਾ ਵਿਸਾਰ ਸਕੀ। ਕਈ ਵਾਰੀ ਉਹ ਅਰਾਮ-ਕੁਰਸੀ ਤੇ ਬੇਠੀ ਸੋਚਾਂ ਵਿਚ ਡੁਬ ਜਾਂਦੀ। ਮੈਂ ਕੋਈ ਉਹ ਸਮਾਂ ਯਾਦ ਨਹੀਂ ਕਰ ਸਕਦਾ ਜਦ ਮੈਂ ਮਾਤਾ ਹਰੀ ਨੂੰ ਮੁਸਕ੍ਰਾਂਦਾ ਤਕਿਆ ਹੋਵੇ।
ਫੇਰ ਇਹ ਹੀ ਆਰਟਿਸਟ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ:
“ਉਹ ਇਕ ਹਿੰਦੂ ਦੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਭਰਮਾਂ ਦੀ ਮਾਰੀ ਹੋਈ ਸੀ। ਇਕ ਵਾਰੀ ਜਦ ਕਪੜੇ ਲਾਹ ਰਹੀ ਸੀ ਤਾਂ ਇਕ ਵੰਗ ਹੇਠਾਂ ਡਿਗ ਪਈ। ਮਾਤਾ ਹਰੀ ਦਾ ਰੰਗ ਪੀਲਾ ਹੋ ਗਿਆ ਅਤੇ ਆਖਣ ਲਗੀ ‘ਇਹ ਭੈੜਾ ਸਗਨ ਹੈ। ਇਹ ਜ਼ਰੂਰ ਕੋਈ ਦੁਖ ਲਿਆਵੇਗਾ। ਏਸ ਭੈੜੈ ਸਗਨਾਂ ਵਾਲੀ ਵੰਗ ਨੂੰ ਰਖ ਛਡ। ਮੈਂ ਮੁੜ ਇਹਨੂੰ ਕਦੀ ਵੇਖਨਾ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੀ।"
ਇਕ ਚੀਜ਼ ਰੋਜ਼ ਰੋਜ਼ ਮਿਲੇ ਤਾਂ ਜੀਅ ਅੱਕ ਜਾਂਦਾ
੩੬.
