ਜੰਗਲ ਵਿਚ ਰਾਂਝੇ ਸਮ ਚੂਰੀ, ਚਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਚਰਦਾ ਨਹੀਂ।
ਹੈ ਤ੍ਰਿਸ਼ਨਾ ਸਾਗਰ ਦੇ ਪਾਯਾ, ਡੁਬ ਜਾਣ ਏਸ ਵਿਚ ਨਿ੫-ਯੋਗੀ,
ਸੰਤੋਖ ਦੀ ਬੇੜੀ ਚੜ੍ਹ ਇਸ ਨੂੰ, ਤਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਤਰਦਾ ਨਹੀਂ।
ਹਾਂ! ਅਸੀਂ ਜਿਦ੍ਹੇ ਤੇ ਮਰਦੇ ਹਾਂ, ਉਸ ਭੋਲੇ ਨੂੰ ਕੁਝ ਸੂਝ ਨਹੀਂ,
ਜੇ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਉਹ ਭੀ ਸਾਡੇ ਤੇ ਮਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਮਰਦਾ ਨਹੀਂ।
ਹਰ ਪ੍ਰਾਣੀ ਚਸ਼ਮਾ-ਝਰਨਾ ਹੈ, ਨੇਕੀ ਖੁਸ਼ਦਿਲੀ, ਮੁਹੱਬਤ ਦਾ,
'ਸੁਥਰੇ' ਸਮ ਚਾਹੇ ਤਾਂ ਹਰ ਕੋਈ, ਝਰ ਸਕਦਾ ਹੈ ਪਰ ਝਰਦਾ ਨਹੀਂ॥
ਘਰ ਦੀ ਮਲਕਾਂ ਕਿ ਜੁੱਤੀ
ਇਕ ਧਨੀ ਨੂੰ ਆਦਤ ਡਾਢੀ ਭੈੜੀ ਪਈ ਕੁਰੁੱਤੀ ਹੈ।
ਮੁੜ ਮੁੜ ਕਹਿੰਦੇ 'ਔਰਤ ਕੀ ਹੈ? ਸਿਰਫ ਪੈਰ ਦੀ ਜੁੱਤੀ ਹੈ।'
ਅਜ ਮੈਂ ਜ਼ਹਿਰੀ ਹਾਸਾ ਹਸ ਕੇ, ਕਿਹਾ ਸੱਚ ਫੁਰਮਾਂਦੇ ਹੋ।
ਬੜੀ ਸਿਆਣਪ ਨਾਲ ਨਾਰ ਨੂੰ, ਠੀਕ ਖ਼ਿਤਾਬ ਦਿਵਾਂਦੇ ਹੋ।
'ਜਗ ਵਿਚ ਜਿੰਨ-ਭੂਤ ਸਭ ਕੇਵਲ ਜੁੱਤੀ ਅੱਗੇ ਭਜਦੇ ਨੇ।
'ਜੁੱਤੀ ਬਿਨਾਂ ਕੁਹੱਡ ਆਦਮੀ ਕਦੀ ਨਾ ਬਣਦੇ ਚਜ ਦੇ ਨੇ।
'ਚੂੰਕਿ ਤੁਸੀਂ ਨਾਰ ਦੇ ਹੁਕਮਾਂ ਅਗੇ ਨਿਊਂ ਕੇ ਰਹਿੰਦੇ ਹੋ।
'ਹੁਕਮਰਾਨ ਨਾਰੀ ਨੂੰ ਇਸ ਹਿਤ ਸਚ ਹੀ ਜੁੱਤੀ ਕਹਿੰਦੇ ਹੋ।
'ਚੂੰਕਿ ਨਿਜ ਅਰਧੰਗੀ ਦੇ ਹੋ ਪੂਰੇ ਆਗਿਆਕਾਰ ਤੁਸੀਂ।
'ਇਸ ਦਾ ਮਤਲਬ ਇਹੋ ਨਿਕਲਿਆ, ਜੁੱਤੀ ਦੇ ਹੋ ਯਾਰ ਤੁਸੀਂ?
'ਰਬ ਨੇੜੇ ਕਿ ਜੁੱਤੀ ਨੇੜੇ? ਜੁੱਤੀ ਜਗ ਨੂੰ ਥਪਦੀ ਹੈ।
ਨਾਰ-ਸ਼ਕਤਿ ਨੂੰ ਜੀਭ ਤੁਹਾਡੀ ਤਦ ਜੁੱਤੀ ਕਹਿ ਜਪਦੀ ਹੈ।
'ਗਜ਼ਬ ਖ਼ੁਦਾ ਦਾ, ਜੁੱਤੀਓਂ ਜੰਮਕੇ, ਗੋਦ ਜੁੱਤੀ ਵਿਚ ਪਲ ਪਲ ਕੇ।
'ਜੁੱਤੀ ਚੁੰਘ ਚੁੰਘ ਵੱਡੇ ਹੋ ਕੇ, ਖ਼ਾਕ ਸੁੱਤੀ ਮੂੰਹ ਮਲ ਮਲ ਕੇ।
'ਸੇਹਰੇ ਬੰਨ੍ਹ ਜੁੱਤੀ ਦੇ ਸ੍ਵਾਗਤ ਲਈ ਜਲੂਸ ਲਿਜਾਂਦੇ ਹੋ।
'ਡੋਲ੍ਹੇ ਚਾੜ੍ਹ, ਲਿਆ ਕੇ, ਤਨ ਮਨ, ਧਨ ਘਰ ਭੇਟ ਕਰਾਂਦੇ ਹੋ।
'ਓਹ ਵਿੱਟਰੇ ਤਾਂ ਹੋ ਮੁਰਝਾਂਦੇ, ਓਹ ਹੱਸੇ ਤਾਂ ਖਿੜਦੇ ਹੋ।
'ਜਾਨ ਦੇਣ ਨੂੰ ਤਤਪਰ ਹੋਵੋ, ਉਸ ਤੋਂ ਐਸੇ ਚਿੜਦੇ ਹੋ।
