ਗਲਾਂ ਮੈਨੂੰ ਬਹੁਤੀਆਂ ਓਦਾਂ ਦੀਆਂ ਭੁਲੀਆਂ,
ਕਿਨੀਆਂ ਸ਼ਾਨਾਂ ਮੇਰੀਆਂ ਭੰਗ ਭਾੜੇ ਰੁਲੀਆਂ।
ਤਖਸ਼ਲਾ ਵਿਚ ਬੋਧੀਆਂ ਉਹ ਵਹਿਣ ਵਹਾਇਆ,
ਸੁੱਕ ਕੇ ਵੀ ਜਿਸ ਜਗਤ ਨੂੰ ਹੈ ਬੁੱਤ ਬਣਾਇਆ।
ਸ਼ਾਹ ਸਿਕੰਦਰ ਸ਼ੂਕਦਾ ਮੇਰੇ ਵਲ ਚੜ੍ਹਿਆ,
ਜਿਤ ਕੇ ਵੀ ਉਹ ਹਾਰਿਆ ਤੇ ਕੱਖ ਨ ਖੜਿਆ।
ਚੜ੍ਹੀਆਂ ਸਦੀਆਂ ਤਕ ਕਈ ਪਰਦੇਸੀ ਛੱਲਾਂ,
ਲੋਕਾਂ ਦੇ ਜਿਗਰੇ ਗਏ ਪਈਆਂ ਨ ਠਲ੍ਹਾਂ।
ਮੈਨੂੰ ਸ਼ਰਮ ਹੈ ਆ ਰਹੀ ਜੋ ਹੋਇ ਕਾਰੇ,
ਚਪਣੀ ਵਿਚ ਡੁੱਬ ਨ ਮਰੇ ਮੇਰੇ ਪੁੱਤ ਸਾਰੇ!
ਉਹਨਾਂ ਅੰਦਰੀਂ ਡਰਦਿਆਂ ਅਣਖਾਂ ਮੁਕਵਾਈਆਂ,
ਉਹਨਾਂ ਜਿੰਦ ਪਿਆਰਿਆਂ ਨਾਰਾਂ ਲੁਟਵਾਈਆਂ।
ਉਹ ਗਜ਼ਨੀ ਵਿਕਦੇ ਰਹੇ, ਪਰ ਹੱਥ ਨ ਚੁਕਿਆ,
ਗੀਤ ਗੁਲਾਮੀ ਦੇ ਕਹੇ ਪਰ ਸਿੰਘ ਨ ਸੁੱਕਿਆ।
ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਦਿਲ ਬੰਨ੍ਹਿਆ ਨ ਗੀਤਾ ਨੇ ਵੀ,
ਰਹੇ ਰਮੈਣਾਂ ਰਟਦੇ ਆਖਰ ਕੀਤਾ ਕੀ?
ਫੋਕਾ ਗਿਆਨ ਉਚਾਰਿਆ ਪਰ ਕੱਖ ਨ ਕੀਤਾ,
ਨੀਤੀ ਨੂੰ ਪੜ੍ਹਦੇ ਰਹੇ ਕੁਝ ਸਬਕ ਨ ਲੀਤਾ।
ਕਾਬਲ ਵਲੋਂ ਆ ਫਿਰੀ ਜਦ ਬਾਬਰਵਾਣੀ,
ਟੁੱਟੀ ਮੇਰੀ ਲੱਜ ਦੀ ਸਾਰੀ ਹੀ ਤਾਣੀ।
ਉਠਿਆ "ਚੇਲਾ ਮਰਦ ਕਾ" ਨ ਰੱਬੋੋਂ ਡਰਿਆ,
ਨੈਣੀਂ ਪਾਣੀ ਛਲਕਿਆ ਦਿਲ ਦਰਦਾਂ ਭਰਿਆ।
-੩-
