ਪੰਨਾ:ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਆਰਸੀ - ਸੁਖਦੇਵ ਮਾਦਪੁਰੀ.pdf/180

ਇਸ ਸਫ਼ੇ ਦੀ ਪਰੂਫ਼ਰੀਡਿੰਗ ਕੀਤੀ ਗਈ ਹੈ

ਜੇਕਰ ਬਾਲਾਂ ਨੂੰ ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਮਾਨਸਿਕ ਲੋੜਾਂ ਅਨੁਰ ਬਾਲ ਸਾਹਿਤ ਦੀਆਂ ਪੁਸਤਕਾਂ ਪੜ੍ਹਨ ਨੂੰ ਮਿਲਣ ਤਾਂ ਉਹਨਾਂ ’ਤੇ ਅਜੋਕੇ ਮੀਡੀਆ ਦਾ ਐਨਾ ਅਸਰ ਨਹੀਂ ਹੋਵੇਗਾ। ਮਾਪੇ ਅਤੇ ਅਧਿਆਪਕ ਬੱਚਿਆਂ ਵਿੱਚ ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਨ ਦੀ ਚੇਟਕ ਲਾਉਣ ਲਈ ਅਹਿਮ ਰੋਲ ਅਦਾ ਕਰ ਸਦੇ ਹਨ। ਬੱਚੇ ਬਾਲ-ਸਾਹਿਤ ਪੜ੍ਹਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਨ। ਉਹਨਾਂ ਤੱਕ ਪੁਸਤਕਾਂ ਪੁੱਜਣੀਆਂ ਚਾਹੀਦੀਆਂ ਹਨ। ਨਰੋਆ ਅਤੇ ਸਿਹਤਮੰਦ ਸਾਹਿਤ ਪ੍ਰਦਾਨ ਕਰਨਾ ਸਰਕਾਰ ਦਾ ਪ੍ਰਥਮ ਕਾਰਜ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।

? ਆਪਣੇ ਜੀਵਨ ਦੀ ਕੋਈ ਅਭੁੱਲ ਯਾਦ ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਸਾਂਝੀ ਕਰੋ।

- ਜਦੋਂ ਦੇਸ਼ ਆਜ਼ਾਦ ਹੋਇਆ, ਸਾਡਾ ਗੁਆਂਢੀ ਛੱਤ ਤੇਲੀ ਦਾ ਮੁੰਡਾ ਜਮਾਲਾ ਮੇਰਾ ਹਾਣੀ ਸੀ।ਅਸੀਂ ਦੋਨੋਂ ਪੱਕੇ ਆੜੀ ਸਾਂ। ਜਦੋਂ ਉਹ ਕਾਫਲੇ ਵਿੱਚ ਰਲਣ ਲਈ ਜਾਣ ਲੱਗੇ ਤਾਂ ਉਹ ਸਾਡੇ ਘਰ ਆ ਕੇ ਲੁਕ ਗਿਆ ਤੇ ਉਸ ਨੂੰ ਉਹਦਾ ਬਾਪ ਘਸੀਟਦਾ ਹੋਇਆ ਲੈ ਤੁਰਿਆ।ਉਹ ਲੇਰਾਂ ਮਾਰ ਰਿਹਾ ਸੀ ਤੇ ਮੇਰੀਆਂ ਅੱਖਾਂ 'ਚੋਂ ਹੰਝੂ ਵਗ ਰਹੇ ਸਨ ਤੇ ਮੈਂ ਕਈ ਦਿਨ ਰੋਟੀ ਨਹੀਂ ਸੀ ਖਾਧੀ। ਐਨਾ ਹੇਰਵਾ ਹੋ ਗਿਆ ਸੀ। ਜਮਾਲਾ ਮੈਨੂੰ ਕਦੀ ਵੀ ਨਹੀਂ ਭੁੱਲਿਆ। ਉਸ ਦਾ ਕੋਈ ਅਤਾ ਪਤਾ ਨਹੀਂ।

? ਲੋਕ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਸਾਂਭ-ਸੰਭਾਲ ਅਤੇ ਬਾਲ ਸਾਹਿਤ ਰਚਨਾ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਹੋਰ ਤੁਸੀਂ ਕਿਹੜੇ ਸਾਹਿਤਕ ਕਾਰਜ ਕੀਤੇ ਹਨ, ਉਹਨਾਂ ਬਾਰੇ ਵਿਸਥਾਰ ਨਾਲ ਚਾਨਣਾ ਪਾਓ।

- ਲੋਕ ਸਾਹਿਤ ਦੀ ਸੰਭਾਲ ਦੇ ਨਾਲੋ-ਨਾਲ ਮੈਂ ਸਾਹਿਤਕ ਜਥੇਬੰਦੀਆਂ ਵਿੱਚ ਸਰਗਰਮ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਲਿਖਾਰੀ ਸਭਾ ਸਮਰਾਲਾ ਦੀ ਸਥਾਪਨਾ 1956 ਵਿੱਚ ਕੀਤੀ ਤੇ ਇਸ ਦਾ ਕਈ ਵਰ੍ਹੇ ਪ੍ਰਧਾਨ ਤੇ ਸਕੱਤਰ ਰਿਹਾ। ਹਰ ਸਾਲ ਕਵੀ ਦਰਬਾਰ ਕਰਵਾਉਣੇ ਤੇ ਹਜ਼ਾਰਾਂ ਲੋਕਾਂ ਨੇ ਕਵਿਤਾ ਦਾ ਆਨੰਦ ਮਾਣਨਾ। ਤੇਰਾ ਸਿੰਘ ਚੰਨ, ਪ੍ਰੋ: ਨਰਿੰਜਣ ਸਿੰਘ ਮਾਨ, ਗੁਰਚਰਨ ਰਾਮਪੁਰੀ, ਸੁਰਜੀਤ ਰਾਮੁਪਰੀ, ਸੰਤੋਖ ਸਿੰਘ ਧੀਰ, ਅਜਾਇਬ ਚਿੱਤਰਕਾਰ, ਜਗਤਾਰ, ਕਰਤਾਰ ਸਿੰਘ ਸ਼ਮੇਸ਼ਰ, ਰਣਧੀਰ ਸਿੰਘ ਚੰਦ, ਕੁਲਭੂਸ਼ਣ ਬੱਧਣਵੀ, ਸੁਰਜੀਤ ਮਰਜਾਰਾ, ਗੁਰਦੇਵ ਸਿੰਘ ਮਾਨ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਦੀਬ, ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਸ਼ਰਸ਼ਾਰ ਅਤੇ ਕ੍ਰਿਸ਼ਨ ਅਸ਼ਾਂਤ ਆਦਿ ਪੰਜਾਬੀ ਦੇ ਪ੍ਰਮੁੱਖ ਕਵੀ ਇਹਨਾਂ ਕਵੀ ਦਰਬਾਰਾਂ ਦੀ ਸ਼ਾਨ ਹੋਇਆ ਕਰਦੇ ਸਨ। ਮੈਂ ‘ਲੋਕ ਇਸਤਰੀ ਸਭਾ’ ਲਈ ‘ਪਾਇਆ ਧਨ’ ਨਾਟਕ ਲਿਖਿਆ ਜਿਹੜਾ ਸ਼ੀਲਾ ਦੀਦੀ ਹੋਰਾਂ ਦੀ ਅਗਵਾਈ ਵਿਚ ਧਨੌਲਾ ਕਾਨਫਰੰਸ ’ਤੇ ਖੇਡਿਆ ਗਿਆ ਸੀ। ਰੇਡੀਓ ਲਈ ਅਨੇਕਾਂ ਨਾਟਕ ਅਤੇ ਫੀਚਰ ਲਿਖੇ ਹਨ। ਸਾਹਿਤਕ ਕਾਰਜ ਤੋਂ ਇਲਾਵਾ ਮੈਂ ਟਰੇਡ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਸਰਗਰਮ ਵਰਕਰ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। ਭਾਸ਼ਾ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਅੰਗਰੇਜ਼ੀ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਦਾ ਸਟੇਟਸ ਦੁਆਉਣ ਲਈ ਸਰਕਾਰੀ ਭਾਸ਼ਾ ਅਧਿਆਪਕ ਯੂਨੀਅਨ ਦਾ ਸੰਗਠਨ ਕੀਤਾ ਅਤੇ ਪੰਜਾਬੀ ਅਧਿਆਪਕਾਂ ਨੂੰ ਮਾਸਟਰ ਕੇਡਰ ਦਾ ਦਰਜਾ ਦੁਆ ਕੇ ਉਹਨਾਂ ਦਾ ਪ੍ਰਮੋਸ਼ਨ ਚੈਨਲ ਖੁਲ੍ਹਵਾਉਣ ਲਈ ਸੰਘਰਸ਼ ਕੀਤਾ ਤੇ ਸਫਲਤਾ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕੀਤੀ।

? ਪੰਜਾਬੀ ਪ੍ਰੀਤ ਗਾਥਾਵਾਂ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਕਿੱਸਿਆਂ ਅਤੇ ਕਿੱਸਾਕਾਰਾਂ ਉਪਰ ਖੋਜ ਦਾ ਕਾਰਜ ਵੀ ਤੁਸੀਂ ਕੀਤਾ ਹੈ। ਇਹ ਦੱਸੋ ਕਿ ਕਿਹੜੇ ਕਿਹੜੇ ਕਿੱਸਾਕਾਰਾਂ ਦੇ ਕਿਹੜੇ ਕਿਹੜੇ ਕਿੱਸਿਆਂ ਨੂੰ ਤੁਸੀਂ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਪੰਜਾਬੀ ਸਾਹਿਤ ਦੇ ਸਨਮੁੱਖ ਕੀਤਾ।

- ਪੰਜਾਬ ਦੇ ਲੋਕ-ਰੁਮਾਂਸ ਕਾਕਾ-ਪ੍ਰਤਾਪੀ, ਇੰਦਰ-ਬੇਗੋ, ਸੋਹਣਾ-ਜੈਨੀ ਅਤੇ

176/ਪੰਜਾਬੀ ਸਭਿਆਚਾਰ ਦੀ ਆਰਸੀ