ਪੰਨਾ:ਨਵਾਂ ਮਾਸਟਰ.pdf/177

ਇਹ ਸਫ਼ਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈ

ਸਾਨੂੰ ਐਲਿਜ਼ਬੈਥ ਤੇ ਚੰਦਰ ਗੁਪਤ ਦੇ ਸੁਨਹਿਰੀ ਜ਼ਮਾਨਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਅਜ਼ਾਦ ਕਰਾਉਂਦਾ ਤੇ ਸਾਡੇ ਗ਼ਰੀਬ ਪਾਟੀਆਂ ਲੀਰਾਂ ਵਿਚ ਭੁਖੇ ਕਰੋੜਾਂ ਵਿਦਿਆ ਨੂੰ ਤਰਸਦੇ ਵੀਰਾਂ ਦੀ ਯਾਦ ਦੁਵਾਉਂਦਾ ਨਜ਼ਰ ਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
"ਇਕ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਦੀ ਔਸਤ ਉਮਰ ਸਤਾਈ ਸਾਲ ਹੈ ਤੇ ਰੋਜ਼ਾਨਾ ਔਸਤ ਆਮਦਨ ਸੱਤ ਪੈਸੇ ਹੈ।" ਉਹ ਬੜੇ ਧਿਆਨ ਨਾਲ ਗੰਭੀਰ ਹੋ ਕੇ ਸਾਨੂੰ ਸਮਝਾ ਰਿਹਾ ਸੀ, "ਗਰੀਬੀ ਕਰਕੇ ਹੀ ਅਨਪੜ੍ਹਤਾ ਹੈ ਜੋ ਰੋਗਾਂ ਦਾ ਕਾਰਨ ਹੈ, ਗ਼ਰੀਬ ਹਿੰਦੁਸਤਾਨੀ ਬੱਚਾ ਫ਼ਿਕਰਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਜੰਮਦਾ ਹੈ, ਤੇ ਫਿਕਰਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਜੀਵਨ ਬਿਤਾ ਕੇ ਫਿਕਰਾਂ ਵਿਚ ਹੀ ਮਰ ਜਾਂਦਾ ਹੈ। ਖ਼ੈਰ, ਮੈਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦਸ ਫ਼ੀ ਸਦੀ ਅਮੀਰਾਂ ਦੀ ਗਲ ਨਹੀਂ ਕਰ ਰਿਹਾ,"-ਤੇ ਮਾਸਟਰ ਨੇ ਇਕੋ ਨਜ਼ਰ ਨਾਲ ਹੀ ਗੁਰਸ਼ਰਨ, ਦਲਜੀਤ ਤੋਂ ਪ੍ਰਮਿੰਦ੍ਰ ਦੇ ਚਿਹਰਿਆਂ ਤੋਂ ਕੁਝ ਪੜ੍ਹਿਆ ਤੇ ਮੁਸਕ੍ਰਾ ਦਿਤਾ ਸੀ। ਇਹ ਤਿੰਨੇ ਚਾਚੇ ਭਤੀਜੇ ਯੂ: ਪੀ: ਦੇ ਮਿਲਾਂ ਵਾਲਿਆਂ ਦੇ ਪੁੱਤਰ ਸਨ, ਤੇ ਜਦੋਂ ਮਾਸਟਰ ਦੀਆਂ ਨਜ਼ਰਾਂ ਉਨ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਮਿਲੀਆਂ ਸਨ, ਮੈਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰ੍ਹਾਂ ਯਾਦ ਹੈ, ਉਹ ਸ਼ਰਮਾ ਗਏ ਸਨ ਤੇ ਨਜ਼ਰਾਂ ਨੀਵੀਆਂ ਕਰ ਲਈਆਂ ਸਨ। "-ਮੈਂ ਨੱਬੇ ਫੀ ਸਦੀ, ਗ਼ਰੀਬਾਂ ਦੀ ਗਲ ਦਸ ਰਿਹਾ ਹਾਂ। "

ਇਸ ਦਸਵੀਂ ਜਮਾਤ ਵਿਚ ਤੁਸੀਂ ਚਾਲ੍ਹੀ ਮੁੰਡੇ ਬੈਠੇ ਹੋ ਫਰਜ਼ ਕਰ ਲਉ ਤੁਸੀਂ ਸਭ ਪਾਸ ਹੋ ਜਾਵੋ ਤਾਂ ਕੀ ਤੁਸੀਂ ਸਾਰੇ ਹੀ ਕਾਲਜ ਵਿਚ ਦਾਖ਼ਲ ਹੋ ਸਕੋਗੇ? ਨਹੀਂ। - ਸਿਰਫ ਚਾਰ ਜਾਂ ਪੰਜ ਹੀ ਅਗੇ ਪੜ੍ਹ ਸਕੋਗੇ। ਤੁਹਾਨੂੰ ਯਾਦ ਹੋਵੇਗਾ, ਜਦੋਂ

੧੯੬.

ਨਵਾਂ ਮਾਸਟਰ