________________
ਭਾਗ੧ - ਗੁਰੂ (੧੫) ਤਵਾਰੀਖਗੁਰੂਖਾਲਸਾ ਸਾਹਿਰ ਤੋਂ ਬੀਸ ਕੋਸ ਉੱਤ ਦੀਤਰਫਹੈ ਪਹਿਲੇ ਏਥੇ ਕਨਪਾਟੇਜੋਗੀਫਕੀਰ ਰਹ ਕਰਦੇਸਨਾ - ਜਦ ਗੁਰੂਸਾਹਿਬਨੇ ਪਿੱਪਲਹੇਠ ਬੈਠ ਕੇ ਏਹ ਸਬਦ ਗਾਵੇ ਵਤ ਆਦਿਕ ਅਨੇਕਪੁਰਾਣਾ ਤੇ ਇਤਹਾਸ਼ਾਂਵਿਰ ਬਹੁਤ ਜਲੇਖੇਹਨਾ ਔਰ ਏਸ਼ੇਖਰ ਬਤ ਵਿਚ ਹਮੇਸ਼ਬੰਦਲਰਹਿੰਦੇ ਹਨ ਤੇ ਏਥੋਂਹੀਉੱਠਕੇਬਸਦੇਹਨ। W੬)ਕੇਟਲਸਤੋਗੁਣੀ ਭਗਤੀ ਭਜਨ ਪਰਾਇਣ ਉਦਾਰ ਕਲ ਸਰਲ ਸ਼ਬੀਲ,ਸੰਦ ਨੂੰ ਗੌਰਵਨ,ਸਲਜ,ਨਿੰਮੀਸੁਭਾਵਸੰਤੋਖੀਤੇ ਮੁਹੱਬਤੀਅੰਡਬੋਲੇ, ਭੋਲੇਭਾਲੇ ਹੋਣਾ ਅਤੇ ਫ਼ੀ . ੪ਲ-ਕਪਟ ਬੋਲਣਾ ਚੋਰੀਨਿੰਦਾ ਚੁਗਲੀ,ਬਖੀਲੀ ਮਤਸਰ ਆਦਿਕ ਖੋਟੇ ਸੁਭਾਵਾਂ ਤੋਂ ਰਹ ਕਿੱਸੇ ਦੀ ਧੀ ਭੈਣਔਰਤਚਾਰੋ ਕੈਸੇਨਾਲ ਉਗਕਰੇ ਰੰਜਨਾਹੋਣਾ ਸਰੋਖੁਸ਼ੀਹੋਣਾ।ਆਪਸ ਚਰਨਾਰੀਆਂਮਿਲ੨ ਗਾਉਣਾ ਤੇ ਫੁੱਲਾਂ ਨਾਲ ਕੀਤੇ ਇਮਾਦਕ ਦੇਵਮਾਂਵਾਲੇ ਲੱਖ ਸੁਭਾਵਕੋਂ ਪੁਰਾਣੇ ਵਿਰਲੇਖੇਹਨ ਸਥਓਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ਵਰਤਦੇਹਤਾਂਤੇ ਏਹੀਦੇਵਲੋਕਹੈ। ੧੩ ਅਨੰਤ ਗੈਬਾਂ ਸਾਝਾਂ ਤੇ ਲੋਕਾਂ ਵਿਚ ਅਧਿਕ ਦੈਵੀਗੁਣਾਵਾਲੇ ਸੁਕ੍ਰਿਤੀ ਨੂੰਦੇਵਤਾ ਤੇ ਅੰਕ : ਰੀ ਗੁਣਾਂਵਾਲੇ ਭਾਉਤੀਨੂੰ ਮਲੇਛ ਤੇ ਮੱਧਭਾਗਵਰਤੀ ਨੂੰ ਮਨੁਖਆਖਦੇ ਹਨ ਜੈਸੇ ਮਹਾਰਾਜ ਦਾ ਪਾਤਸ਼ਾਹ ਜੀਕਾਖੀਵਾਸਾਧਕਰਮਸੋਪੁਰਖ ਕਮਾਵੈਪਨਾਮਦੇਵਤਾ ਜਗਤ ਕਹਾਵੈ bਕਰਮ ਜੇ ਜਗਮਹਿਕਰਹੀਮਨਾਮ ਅਸੁਰਤਿਸਕੋ ਜਗਧਰਹੀਂ। (੧) ਬਲਜੀਨੇ ਦੇਵਭੂਮੀ ਸੁਮੇਰੁ ਪਰਬਤ ਤੀਸੁ ਪਵਿਤੁਲਿਖਾਹੈ ਸੋਏਥੇ ਹਿਮਾਲਯ ਦਾ ਨ| ਮਸੁਮੇਰੁਹੈ→ਕੇ ਸੁ ਕਹੀਏ ਊ ਮੇਰੂਹੀਏ ਪਰਬਤਸੋਝੇਸ਼ ਪਰਬਤ ਅਥਵਾ ਸੁ: ਸ਼ੁਕ ਲ ਮੇਰੂ ਪਹਾੜ ਸੁਕਲ ਪਰਬਤ ਦਾ ਸੁਮੇਰੂਆਤ ਉੱਚਾ ਉੱਤਮਪਰਬਤ ਏਹ ਅਰਥਪੰਡਤਰਾਮ ਸਨੇ ਰਾਮਜਲਸ ਵਿਚ ੬੭੩ ਸਫੇਲਿਖਕੇ ਏਸੇਹਿਮਾਲਯਨੂੰ ਸੁਮੇਰੁ ਬਰਨਨਕੀਤਾ ਹੈ (੧੪ ਸੁਮੇਰੁਜੋ ਸਾਰੇ ਪਰਬਤਾਂ ਨਾਲੋਂ ਉੱਚਾ ਤੇਲੰਬਾਚੌਲਿਹੈ ਸੋਭੀਠੀਕ ਹਿਮਾਲਯਹੀ ਕੇ ਸਰਕਾਰ ਅੰਗੇਜੀਨੇਵਡੀਕੋਸਹੀਮਤ ਮਨਾਲ ਭਲੀਕਾਰਨਿਰਨੇ ਕਰਕੇਸਾਰੇ ਪਰਬਤਾਜੰਗਲਾਂ ਸਦਾ ਬਸਤੀਆਂਦੇ ਜੁਗਰਾਫੀਏ ਨਕਸ਼ੇ ਬਣਾਏਹਨ ਓਨ੍ਹਾਂ ਵਿਚ ੧੫੦ ਮੀਲ ਲੰਬਾ ਤੇ ੨੦ ਦੋਸੌਮੀਲ ਚੌੜਾ ਤੇ ਤੀਸ ਹਜਾਰ ੩੦ 0 0 2 ਫੁੱਟ ਉੱਚਾ ਜੋ ਮੀਲ ਦੋ ਲਭੁਰ, ਹੁੰਦਾਰੇ ਤੇ ਸਾਰੀ ਦੁਨੀਆਂ ਤੇ ਪਹਾੜਾਂ ਨਾਲੋ ਏਹੋਹਿਮਾਲਯ ਪਹਾੜ ਵੰਡਾਪਨਾਮਾ ਮੁਲਕ ਭੋਟਾਨ, ਸੀਕਮ, ਨੈਪਾਲ,ਰੀਨ ਦਾ ਹਿੱਸਾਲਾਂਝਾ ਯਾਰਕੀਟ,ਸਕੰਦ,ਤਾਰ,ਤਿੱਬੜਦਾ ਹੈ ਸਾਗੇਲਾਰੇਤਲੁਖ ਕਾਸਮੀਰ,ਪਾਗੁ, ਕੁੱਲੂ,ਚੰਬਾ ਆਦਿਕਅਨੰਤਦੇਸ ਵੱਡੇਕ ਉਤਮ ਸੰਵ ਏਸੇਹੇਮਾਲਯਰ ਬਸਦੇਹਨਾ ਤੇ ਏਹੋਪਰਬਤ ਕਾਬਲਤੋਂ ਲੈਕੇ ਕਾਮਰੂਪਮੁਲਕਤੋਂ ਪਰੇਮ ਪੁੱਤ ਦਰਿਆਉ ਤਕ ਪੰਜਾਬ ਹਿੰਦੁਬਾਨ ਦੇ ਨਾਲ ਨਾਲਲਗਦਾਹੈ ਸਰਜੀਤਤੇ ਠੰਢਾਭੀ ਏਸ ਜੈਸ ਹੋਕੋਈ ਦੇਸ਼ ਨਹੀਂ। ੧) ਜੋ ਸੁਮੇਰੁ ਦੇ ਸਤਸ਼ਿੰਗਯਾਨੇ ਸਟਿੱਲੇਪੁਰਾਣਾ ਵਿਚ ਲਿਖੇਹੈ ਸੋਇਕਤਾਂ ਸਪਤਾਉਗ ਪਰਬਤ ਵਡੇ ੨ ਸੱਤਾਧਾਂ ਵਾਲਾ ਬੰਦੀਨਾਬਤੋਂ੭ਕੌਸਚੜਦੇ ਦੀਤਰਫ ਏਥੇ ਹਿਮਾਲਯਕਚਹੈ।ਦੂ ਸਰਾ ਸੰਤ ਨਾਮ ਸੌਦੇ ਤੋਂ ਹਜਾਰਦਾ ਭੀ ਹੈ।ਸੋ ਏਸੇ ਉਤਾਖੰਡ ਹਿਮਾਲੇ ਦੇ ਅਨੰਤਾਲੇ ਹਜੇ ਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਜਰਲੈਗਨੈਣੀ,ਕਮਾਊ ਨੇਤੀਘਾਟਮਨਸੂਰੀ ਸ਼ਿਮਲਾ ਸਪਾਣੂ ,ਕੱਲ,ਚੰਝਾ part In the Puranes en Digitized by Panjab Digital Library / www.panjabdigilib.org JI + Sumera
