ਜ਼ਫ਼ਰਨਾਮਾ ਸਟੀਕ
(੫੬)
ਹਿਕਾਯਤ ਤੀਸਰੀ
ਨ ਪਾਓ ਨ ਦਸਤੋ ਨ ਚਸ਼ਮ ਜ਼ੁਬਾਂ॥
ਨ ਹੋਸ਼ੋ ਨ ਹਿੰਮਤ ਨ ਹੈਬਤ ਕਸ਼ਾਂ॥੧੩॥
ਨ = ਨਹੀਂ। ਪਾਓ = ਪੈਰ। ਓ = ਅਤੇ। ਨ = ਨਹੀਂ। ਦਸਤ = ਹਥ। ਓ = ਅਤੇ।
ਨ = ਨਹੀਂ। ਚਸ਼ਮ = ਅੱਖ। ਓ = ਅਤੇ। ਜ਼ਬਾਂ = ਜਿਹਬਾ। ਨ = ਨਹੀਂ।
ਹੋਸ਼ = ਸੂਰਤ। ਓ = ਅਤੇ। ਨ = ਨਹੀਂ। ਹਿੰਮਤ = ਉਦਮ। ਨ = ਨਹੀਂ।
ਹੈਬਤ = ਦਬਾਓ। ਕਸ਼ਾਂ = ਲੋਕ॥
ਭਾਵ— ਜਿਸਦੇ ਨ ਪੈਰ ਨ ਹੱਥ ਨ ਅੱਖਾਂ ਨ ਜੇਹਬਾ ਨ ਸੁਰਤ ਨ ਉਦਮ ਨ ਲੋਕਾਂ ਉਤੇ ਦਬਾਓ ਹੋਵੇ॥੧੩॥
ਨ ਹਾਉਲੋ ਨ ਹਿੰਮਤ ਨ ਹੀਲਾ ਨ ਹੋਸ਼॥
ਨਬੀਨੀ ਨ ਬੀਨਾਇਗੀ ਹਰਦੋ ਗੋਸ਼॥੧੪॥
ਨ = ਨਹੀਂ। ਹਾਉਲ = ਡਰ। ਨ = ਨਹੀਂ। ਹਿੰਮਤ = ਪੁਰਸ਼ਾਰਥ। ਨ= ਨਹੀਂ।
ਹੀਲਾ = ਯਤਨ। ਨ = ਨਹੀਂ। ਹੋਸ਼ = ਸੰਭਾਲ। ਨ = ਨਹੀਂ। ਬੀਨੀ = ਨੱਕ
ਨ = ਨਹੀਂ। ਬੀਨਾਇਗੀ = ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ। ਹਰਦੋ = ਦੋਨੋ। ਗੋਸ਼ = ਕੰਨ।
ਭਾਵ— ਜਿਸਨੂੰ ਡਰ ਪੁਰਸ਼ਾਰਥ ਯਤਨ ਸੁਰਤ ਨੱਕ ਦ੍ਰਿਸ਼ਟੀ ਅਤੇ ਦੋਨੋਂ ਕੰਨ ਨਾ ਹੋਣ॥੧੪॥
ਹਰਾਂ ਕਸ਼ ਕਿ ਹਸਤ ਆਜ਼ਮਾਇਸ਼ ਬਵਦ॥
ਵਜ਼ਾਂ ਦੁਉਰ ਦੀਂ ਬਾਤਸ਼ਾਹੀ ਬਵਦ॥੧੫॥
ਹਰਾਂਕਸ = ਜੋ ਕੋਈ। ਕਿ = ਕਿ। ਹਸਤ = ਹੈ। ਅਜ਼ਮਾਇਸ਼ = ਪ੍ਰੀਖ੍ਯਾ।
ਵਜ਼ਾਂ = ਉਸਤਰਾਂ। ਦਉਰ = ਆਗਿਆ। ਦੀਂ = ਧਰਮ।
ਬਾਦਸ਼ਾਹੀ = ਰਾਜ। ਬਵਦ—ਹੋਵੇ।
ਭਾਵ— ਜੋ ਕੋਈ ਕਿ ਹੋਵੇ ਪ੍ਰੀਖਿਆ ਕਰੋ ਉਸਦੀ ਆਗਿਆ ਨਾਲ ਏਹ ਧਾਰਮਿਕ ਰਾਜ ਹੋ ਜਾਊ॥੧੫॥
ਅਜਬ ਮਾਂਦ ਦਾ ਨਾਇ ਦਉਰ ਈਂ ਜਵਾਬ॥
ਸੁਖਨ ਬਾਜ਼ ਦੀਗਰ ਕੁਨਦ ਬਾ ਜਵਾਬ॥੧੬॥
ਅਜਬ = ਅਸਚਰਜ। ਮਾਂਦ = ਰਹੇ। ਦਾਨਾ = ਬੁਧਵਾਨ। ਇ = ਦੇ।
ਦਉਰ = ਸਮਾਂ। ਈਂ = ਇਸ। ਜਵਾਬ = ਉਤਰ। ਸੁਖਨ = ਗਲ। ਬਾਜ਼=ਫੇਰ।
ਦੀਗਰ = ਦੂਜੀ। ਕੁਨਦ = ਕਰੇ। ਬਾ = ਨਾਲ। ਸਵਾਬ=ਚੰਗਿਆਈ।
ਭਾਵ— ਸਮੇਂ ਦੇ ਬੁਧੀਵਾਨ (ਮੰਤ੍ਰੀ) ਇਸ ਉਤਰ ਤੇ ਅਸਚਰਜ ਰਹਿ ਗਏ