ਨੈਣਾਂ ਦਾ ਵਣਜਾਰਾ
ਉਹ ਮਨੋ-ਵੇਦਨਾਵਾਂ ਵਾਲੇ ਗੂੜ੍ਹੇ-ਸੂਹੇ ਡੋਰਿਆਂ ਵਾਲੇ
ਮਦ-ਮਤੇ ਹਿਰਨੋਟੜੇ ਨੈਣਾਂ ਦਾ ਵਣਜਾਰਾ ਹੈ,
ਲੋਕ ਮਾਨਸਿਕਤਾ ਦਾ ਮਤਵਾਲਾ ਖੋਜੀ।
ਭਾਵਨਾਵਾਂ ਦੇ ਖੂਹਾਂ ਵਿੱਚ ਉੱਤਰ ਕੇ
ਵੇਦਨੀਂ-ਸੰਵੇਦਨੀਂ ਸਿੱਪੀਆਂ, ਘੋਗੇ ਤੇ ਮਣਕੇ
ਲੱਭ ਲਿਆਉਣ ਵਾਲਾ ਭਾਸ਼ਾਈ ਗੋਤਾ-ਖ਼ੋਰ!
ਉਹ ਉਹਨਾਂ ਮਧਰਿਆਂ ਵਿਚੋਂ ਹੈ
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਕੁਝ ਕਰ ਗੁਜ਼ਰਨ ਤੇ ਕਰਦੇ ਰਹਿਣ ਦੀ
ਅਣਥੱਕ ਤੇ ਅਮੋੜ ਤੌਫ਼ੀਕ ਤੇ ਰੀਝ ਹੁੰਦੀ ਹੈ।
ਜੋ ਲੋਕ-ਵਿਲੱਖਣਤਾ ਨੂੰ ਪਛਾਣਦੇ
ਤੇ ਫੁਰਨਿਆਂ ਦੀ ਡਗਰ ਤੇ ਤੁਰਦੇ
ਪ੍ਰਾਪਤੀਆਂ ਦੀ ਜੂਹ ਵਿੱਚ ਜਾ ਪੁਜਦੇ ਹਨ।
ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਕੋਇਲੇ ਦੀ ਅਮੁੱਲਵੀਂ ਖਾਣ ਵਿੱਚ ਪਈਆਂ
ਹੀਰਕ ਵੱਟੀਆਂ ਵਰਗੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,
ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਤਰਾਸ਼ਕੇ ਸਾਧਨਾਂਂ ਅਨਮੋਲ ਮਾਣਕ ਬਣਾ ਲੈਂਦੀ ਹੈ।
ਉਹ ਇੱਕੀਆਂ ਹੀ ਸਾਲਾਂ ਦਾ ਸੀ ਜਦ 1956 ਵਿੱਚ
ਉਸ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਭਰਪੂਰ ਪੁਸਤਕ ‘ਲੋਕ ਬੁਝਾਰਤਾਂ
ਸ. ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ਲਾਹੌਰ ਬੁੱਕ ਸ਼ਾਪ ਨੇ ਛਾਪੀ।
ਤੇ ਫੇਰ ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ਦੀ ਉਸ ਨਾਲ
ਉਹੀ ਸਾਂਝ ਹੋ ਗਈ ਜੋ ਉਸ ਦੀ
ਸੰਤ ਸਿੰਘ ਸੇਖੋਂ ਨਾਲ ਸੀ
ਜੋ ਕੁਝ ਇਹ ਦੋਨੋਂ ਵਿਦਵਾਨ ਲਿਖਦੇ ਰਹੇ ਹਨ
ਉਸ ਤੇ ਪਹਿਲਾ ਹੱਕ ਜੀਵਨ ਸਿੰਘ ਦਾ ਹੀ ਹੁੰਦਾ ਸੀ।
‘ਲੋਕ ਬੁਝਾਰਤਾਂ' ਵਿੱਚ ਸੁਖਦੇਵ ਨੇ
ਲੋਕ-ਪ੍ਰਤਿਭਾ ਦੀ ਬਿਜਲਈ ਚੰਚਲਤਾ ਤੇ ਸੁਝ
ਦਾ ਛੱਜ ਭਰ ਕੇ ਪਰੋਸਿਆ
13
