ਆਉਂਦੀ ਬਹਾਰ ਦੇ ਨਿਸ਼ਾਨਾਂ ਦੀ ਕੋਈ ਪਛਾਣ ਨਹੀਂ ਸੀ,ਹਨ
ਉਹਨਾਂ ਦੀਆਂ ਪੁਤਲੀਆਂ ਉਤੇ ਰੇਸ਼ਮੀ ਝਿੰਮਣੀਆਂ ਨੀਵੀਆਂ ਸਨ।
ਇਕ ਹਥ ਵਿਚ ਸਿਧਾਰਥ ਦਾ ਮੋਤੀਆਂ ਜੜਿਆ ਕਮਰਾ-ਕਸਾ ਸੀ,
ਜਿਸਨੂੰ ਉਸ ਵਿਛੋੜੇ ਦੀ ਰਾਤ ਤੋਂ ਸਾਂਭ ਕੇ ਰਖਿਆ ਸੀ,
ਦੂਜੇ ਹਥ ਦੀ ਉਂਗਲ ਨਾਲ ਉਹਦਾ ਪੁੱਤਰ ਸੀ,
ਦੇਵ-ਰੂਪ ਸਿਧਾਰਥ ਦੀ ਨਿਸ਼ਾਨੀ,
ਰਾਹੁਲ ਸਨਾਮ, ਹੁਣ ਸੱਤਾਂ ਵਰ੍ਹਿਆਂ ਦਾ,
ਜਿਹੜਾ ਬਹਾਰ-ਗੁ਼ੰਚਿਆਂ ਨਾਲ ਧਰਤੀ ਨੂੰ ਖਿੜੀ ਵੇਖ
ਪ੍ਰਸੰਨ-ਚਿਤ ਆਪਣੀ ਮਾਤਾ ਨਾਲ ਦਦਾ ਜਾਂਦਾ ਸੀ।
ਏਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਉਹ ਕੰਵਲ-ਤਲਾਆਂ ਉਤੇ ਵਿਚਰ ਰਹੇ ਸਨ,
ਤੇ ਰਾਹੁਲ ਹਸਦਾ, ਨੀਲੀਆਂ ਪੀਲੀਆਂ ਮੱਛੀਆਂ ਨੂੰ ਚੌਲ ਸੁਟਦਾ ਸੀ,
ਤੇ ਉਹ ਸੋਗੀ ਨੈਣਾਂ ਨਾਲ ਉਤਾਂਹ ਉਡਦੀਆਂ ਇੱਲਾਂ ਵਲ ਵੇਖ ਕੇ
ਹਉਕਾ ਭਰਦੀ ਸੀ: "ਓ, ਫਿਰਦੇ ਫੰਗਾਂ ਵਾਲੇ ਪੰਛੀਓ,
ਜੇ ਤੁਸੀ ਉਥੇ ਜਾਉ, ਜਿਥੇ ਮੇਰੇ ਭਗਵਾਨ ਛੁਪੇ ਹਨ,
ਆਖਣਾ ਕਿ ਯਸ਼ੋਧਰਾਂ ਉਹਨਾਂ ਦੇ ਇਕ ਬੋਲ ਨੂੰ ਤਰਸਦੀ,
ਇਕ ਛਹ ਨੂੰ ਸਹਿਕਦੀ ਪਈ ਮੌਤ-ਕੰਡੇ ਸਿਸਕਦੀ ਹੈ।"
ਏਓਂ ਜਦੋਂ ਪੁੱਤਰ ਖੇਡਦਾ ਤੇ ਮਾਂ ਆਹਾਂ ਭਰਦੀ ਸੀ —
ਮਹਿਲ ਦੀਆਂ ਬਾਂਦੀਆਂ ਚੋਂ ਕਿਸੇ ਆ ਕੇ ਆਖਿਆ:
"ਵਡੀ ਸ਼ਹਿਜ਼ਾਦੀ! ਹਸਤਨਾ ਪੁਰੋਂ ਸੁਦਾਗਰ ਆਏ ਹਨ,
ਤ੍ਰਿਪੁਸ਼ ਤੇ ਭਾਲਕ, ਚੰਗੇ ਸਾਊ ਆਦਮੀ,
ਜਿਹੜੇ ਸਮੁੰਦਰਾਂ ਤਕ ਸਫ਼ਰ ਕਰਕੇ ਆਏ ਹਨ,
ਤਿਲਾਈ ਕਪੜੇ, ਮੀਨਾਂ-ਕਾਰੀ ਖ਼ੰਜਰ, ਦੰਦ-ਖੰਦ,
ਮਸਾਲੇ ਜੜੀ ਬੂਟੀਆਂ ਤੇ ਅਨੋਖੇ ਪੰਛੀ ਲਿਆਏ ਹਨ;
ਪਰ ਕੁਝ ਹੋਰ ਵੀ ਲਿਆਏ ਹਨ,
੧੫੧
