"ਪੰਨਾ:A geographical description of the Panjab.pdf/48" ਦੇ ਰੀਵਿਜ਼ਨਾਂ ਵਿਚ ਫ਼ਰਕ

ੲਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ੲਿਹ ਹੈ, ਜੋ ੲਿਹ ਸਰਾਂ ਨੂਰਜਹਾਂ ਬੇਗਮ ਦੀ ਅਬਾਦ ਕੀਤੀ ਹੋੲੀ ਹੈ। ਜਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਮੁਮਦਖਾਂ ਤਲਵਣੀੲੇਂ ਕੋਲੋਂ ੲਿਹ ਸਹਿਰ ਲੈ ਲਿਅਾ, ਤਾਂ ੳੁਨਾਂ ਨੇ ੲਿਸ ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਲਾ ਚੱਕ ਠਰਾੲਿਅਾ। ਹੁਣ ਸਰਦਾਰ ਫਤੇਸਿੰਘ ਅਾਹਲੂਵਾਲੀੲੇ ਦੇ ਪਿਛੇ, ੲਿਹ ਸਹਿਰ ਮਹਾਰਾਜੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚ ਅਾ ਗਿਅਾ; ੳੁਨ ੳਹ ਦਰਵੱਜੇ ਅਰ ਪੱਥਰ ਦੇ ਤਖਤੇ ੳੁਥੋਂ ਲਹਾਕੇ, ਅਮਰਿਤਸਰ, ਰਾਮ ਬਾਗ ਵਿਚ ਰਖਵਾ ਲੲੇ ਹਨ। ੲਿਸ ਸਹਿਰ ਦੀਅਾਂ ਅੰਬਾਰਤਾਂ ਬਹੁਤੀਅਾਂ ਪੱਕੀਅਾਂ, ਅਰ ਥਹੁੜੀਅਾਂ ਕੱਚੀਅਾਂ ਹਨ। ਬਜਾਰ ਦੀਅਾਂ ਹੱਟਾਂ ਸਾਢੇਕੁ ਤਿੰਨ ਸੌ ਹੋਣਗੀਅਾਂ। ਅਤੇ ਸਾਹਮਲੂਕ ਹੱਕਾਨੀ ਦੀ ਕਬਰ, ਜੋ ਮਬੁਬਸੁਬਹਾਨੀ ਦੀ ੳੁਲਾਦ ਵਿਚੋਂ ਮਸਹੂਰ ਹੈ, ਸਹਿਰ ਤੇ ਅੰਦਰਵਾਰ ਹੈ। ਅਤੇ ਚੜਦੇ ਅਰ ੳੁੱਤਰ ਦੇ ਪਾਸੇ ਦੀ ਖੂੰਜ ਵਿਚ, ਸਾਹਫਤੇਅਲੀ ਸਾਹਬ ਦੀ ਖਾਨਗਾਹ ਹੈ; ਬਹੁਤ ਲੋਕ ਦੂਰੋਂ ਨੇੜਿੳੁਂ ੳੁਥੇ ਦਰਸਣ ਲੲੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ; ਅਤੇ ਅਾਸਲੇ ਪਾਸਲੇ ਸਹਿਰਾਂ ਦੇ ਲੋਕ, ਸਭ ੳੁਥੇ ਅਾਣ ਕਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।

ੲਿਸ ਦਾ ਅਰਥ ੲਿਹ ਹੈ, ਜੋ ੲਿਹ ਸਰਾਂ ਨੂਰਜਹਾਂ ਬੇਗਮ ਦੀ ਅਬਾਦ ਕੀਤੀ ਹੋੲੀ ਹੈ। ਜਾਂ ਸਿੱਖਾਂ ਨੇ ਮੁਮਦਖਾਂ ਤਲਵਣੀੲੇਂ ਕੋਲੋਂ ੲਿਹ ਸਹਿਰ ਲੈ ਲਿਅਾ, ਤਾਂ ੳੁਨਾਂ ਨੇ ੲਿਸ ਸਰਾਂ ਨੂੰ ਕਿਲਾ ਚੱਕ ਠਰਾੲਿਅਾ। ਹੁਣ ਸਰਦਾਰ ਫਤੇਸਿੰਘ ਅਾਹਲੂਵਾਲੀੲੇ ਦੇ ਪਿਛੇ, ੲਿਹ ਸਹਿਰ ਮਹਾਰਾਜੇ ਰਣਜੀਤ ਸਿੰਘ ਦੀ ਸਰਕਾਰ ਵਿਚ ਅਾ ਗਿਅਾ; ੳੁਨ ੳਹ ਦਰਵੱਜੇ ਅਰ ਪੱਥਰ ਦੇ ਤਖਤੇ ੳੁਥੋਂ ਲਹਾਕੇ, ਅਮਰਿਤਸਰ, ਰਾਮ ਬਾਗ ਵਿਚ ਰਖਵਾ ਲੲੇ ਹਨ। ੲਿਸ ਸਹਿਰ ਦੀਅਾਂ ਅੰਬਾਰਤਾਂ ਬਹੁਤੀਅਾਂ ਪੱਕੀਅਾਂ, ਅਰ ਥਹੁੜੀਅਾਂ ਕੱਚੀਅਾਂ ਹਨ। ਬਜਾਰ ਦੀਅਾਂ ਹੱਟਾਂ ਸਾਢੇਕੁ ਤਿੰਨ ਸੌ ਹੋਣਗੀਅਾਂ। ਅਤੇ ਸਾਹਮਲੂਕ ਹੱਕਾਨੀ ਦੀ ਕਬਰ, ਜੋ ਮਬੁਬਸੁਬਹਾਨੀ ਦੀ ੳੁਲਾਦ ਵਿਚੋਂ ਮਸਹੂਰ ਹੈ, ਸਹਿਰ ਤੇ ਅੰਦਰਵਾਰ ਹੈ। ਅਤੇ ਚੜਦੇ ਅਰ ੳੁੱਤਰ ਦੇ ਪਾਸੇ ਦੀ ਖੂੰਜ ਵਿਚ, ਸਾਹਫਤੇਅਲੀ ਸਾਹਬ ਦੀ ਖਾਨਗਾਹ ਹੈ; ਬਹੁਤ ਲੋਕ ਦੂਰੋਂ ਨੇੜਿੳੁਂ ੳੁਥੇ ਦਰਸਣ ਲੲੀ ਜਾਂਦੇ ਹਨ; ਅਤੇ ਅਾਸਲੇ ਪਾਸਲੇ ਸਹਿਰਾਂ ਦੇ ਲੋਕ, ਸਭ ੳੁਥੇ ਅਾਣ ਕਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।